Novi non-pejper podijeljen

Francuska želi stvaranje jednog sveobuhvatnog evropskog političkog foruma koji ne bi bio zamjena ni za EU, ni Savjet Evrope, niti za Organizaciju za evropsku sigurnost i saradnju (OESS), ali bi omogućio izgradnju zajednice koja bi okupljala sve evropske države, bez obzira na njihov status u EU ili odnose s Evropskom unijom.

Tu je ideju prije mjesec dana prvi put predstavio predsjednik ove države Emanuel Makron, a o njoj će se raspravljati na slijedećem sastanku Evropskog vijeća 23. i 24. juna u Briselu.

Potrebno dodatno vreme

U Francuskom non-pejperu se navodi da se od Savjeta Evrope, koje se sastaje za nedjelju dana u Briselu, očekuje odluka o aplikaciji Ukrajine za članstvo, ali i upozorava na dugo trajanje procesa pa predlažu da se još ove godine stvori “Evropska politička zajednica”.

– Koji god nivo da postignemo na ovom Savjetu Evrope, politika proširenja, zbog zahtjeva za neophodne reforme za pridruživanje Evropskoj uniji, i trajanja koje nužno slijedi, ne nudi danas neophodan politički okvir za odgovor na hitne istorijske i geopolitičke potrebe koje proizlaze iz rata protiv Ukrajine – piše u tom francuskom papiru, prenosi Jutarnji.

Upravo ta dugotrajnost procesa je poslužila Francuskoj kao argument za prijedlog o “Evropskoj političkoj zajednici” u kojoj bi bile sve zemlje koje su spremne da dijele zajedničke demokratske vrijednosti i doprinjeti zajedničkoj sigurnosti, stabilnosti i prosperitetu Evrope. Zajednica bi bila otvorena za sve evropske zemlje, bez obzira na to jesu li članice EU i bez obzira na to kakve odnose imaju s Evropskom unijom. Bilo onih koje žele biti članice, one koje to ne žele ili su je napustili, ili su povezane s EU samo ekonomskim sporazumima.

Države na koje se najviše misli pri raspravama o ovom francuskom planu su zemlje Zapadnog Balkana i one iz istočnog partnerstva, ali i Velika Britanija koja je napustila Evropsku uniju.

Slična Mišelova ideja

Ova zajednica bi imala format “blage pravne strukture” s ovlašćenjima donošenja odluka, ali uz poštovanje autonomije EU u odlučivanju. Sastanci u okviru takve zajednice bili bi redovni, nekoliko puta godišnje i to i na nivou šefova država ili vlada i na nivou ministara.

Sličnu ideju je iznio i predsjednik Savjeta Evrope Šarl Mišel koji ju je nazvao nešto drugačije, kao “Evropska geopolitička zajednica”. Kako je Mišel izuzetno blizak Makronu, očigledno se radi o istoj stvari pa će to biti i jedna od ključnih tema Evropskog vijeća krajem sljedeće nedjelje.

Kada je Makron prvi put predstavio ideju o “Evropskoj političkoj zajednici”, s obzirom na to da se on dokazao kao skeptičan prema procesu proširenja EU, mnogi se bili sumnjičavi. No u ovom non-pejperu stoji da će stvaranje ove zajednici pomoći, a ne sprečiti integraciju u EU za one države koje to žele.

– Evropska politička zajednica neće biti alternativa članstva u Evropskoj uniji i neće biti zamjena za proces proširenja. Za evropske države koje žele da uđu u EU će naprotiv biti prilika za jačanje veza s EU zemljama članicama i prije članstva, i političkih i učestvovanjem u određenim politikama EU, uključujući i postupnu integraciju, kada je to prikladno, u evropsko unutrašnje tržište – piše u francuskom non-pejperu.

B92